W 1989 r. miały miejsce w Polsce przełomowe wydarzenia, które zmieniły bieg naszej najnowszej historii. 4. czerwca 2019 r. minęła 30. rocznica wyborów parlamentarnych w Polsce, będących konsekwencją postanowień obrad Okrągłego Stołu.
Z tej okazji została przeprowadzona lekcja historii poświęcona tym wydarzeniom. Była to lekcja otwarta, na którą mogli przybyć także nauczyciele. Wyjątkowa lekcja historii odbyła się w klasie II Technikum Handlowego.
Elementem wprowadzającym do tematu było odczytanie przez nauczyciela preambuły, czyli uroczystego wstępu do konstytucji z 1997 r., w której zawarto informacje o wydarzeniach z 1989 r. Nauczyciel, po przeczytaniu preambuły, pytał uczniów o wydarzenie tak znaczące w naszej historii, że zostało uwzględnione w preambule najważniejszego aktu prawnego w Polsce. Uczniowie wskazywali na Okrągły Stół. Następnie przedstawiali genezę obrad Okrągłego Stołu, zwracając uwagę na uwarunkowania zewnętrzne w bloku wschodnim w II połowie lat 80-tych oraz sytuację polityczną, gospodarczą i społeczną w Polsce po stanie wojennym. Nauczyciel podzielił uczniów na 3 grupy, reprezentujące 3 zespoły powołane podczas obrad do prac nad zmianami. Były to zespoły:
- ds. gospodarki i polityki społecznej;
- ds. reform politycznych;
- ds. pluralizmu związkowego.
Każda grupa uczniów, której odpowiadał dany zespół, korzystając z e-podręcznika oraz ze stron internetowych podanych przez nauczyciela, poszukiwała odpowiedzi na pytania: kto wówczas przewodniczył zespołowi i jakie decyzje zostały wypracowane przez ten zespół. Uczniowie przedstawiali wyniki swojej pracy. Pracując nadal w grupach, dokonywali oceny postanowień obrad Okrągłego Stołu, prezentując argumenty zwolenników i przeciwników tego wydarzenia, na podstawie tekstów publicystycznych historyków, takich jak Andrzej Friszke, Antoni Dudek, czy naocznych świadków tamtych wydarzeń, jak Tadeusz Mazowiecki czy Anna Walentynowicz. Przedstawiali także swoją opinię.
Druga część lekcji poświęcona była wyborom czerwcowym jako konsekwencji decyzji politycznych podjętych podczas obrad. Uczniowie zapoznali się z okolicznościami kampanii wyborczej i wynikiem wyborów z 4. czerwca 1989 r.. Wspólnie zastanawiali się nad znaczeniem wygranej opozycji, wyjaśniając w ten sposób utratę legitymizacji władzy przez obóz rządzący ówczesną Polską i otwarciem drogi do transformacji w różnorodnych obszarach kraju.
Lekcja zakończyła się ponownie analizą preambuły, ale w kontekście zawartych w niej wartości demokratycznych, jako tych wartości, które przyświecały autorom konstytucji z 1997 r. , a wcześniej architektom zmian w Polsce w 1989 r.
Uczniowie poznali znaczenie zmian w Polsce 1989 r., a przede wszystkim wpływu Obrad Okrągłego Stołu oraz wyborów czerwcowych 1989 r. na wybuch Jesieni Ludów, zburzenie muru berlińskiego i upadek żelaznej kurtyny.
Beata Zgorzelska
